Insuline injecteren in lipodystrofie

POH Marianne Keijser is gepensioneerd, maar valt graag in op praktijken om haar vak als praktijkondersteuner uit te voeren. Het valt haar op dat het overgrote deel van de diabetespatiënten die insuline injecteren 1 of meer spuitdefecten of lipodystrofie (lipo’s) hebben. De digitale begeleiding op afstand van de afgelopen 1-2 jaar heeft hier wellicht aan bijgedragen. Reden te meer om hier nu extra goed op te letten en waar nodig bij te sturen.

Veel diabetespatiënten spuiten hun insuline in een routinematige beweging van de arm op dezelfde plek in het lichaam waar de kleding gemakkelijk opzij geschoven kan worden. Hierdoor ontstaan, onbewust, verdikkingen in de huid. Als u hier met uw vinger overheen gaat, voelt u deze verdikking. Op de bovenbenen zijn deze plekken hard en op de buik meer sponzig. Hierdoor laat de opname en de verdeling van insuline te wensen over, de afgifte wordt onregelmatig en hierdoor onvoorspelbaar. Marianne ziet de gevolgen hiervan terug in de bloedglucosecurves met meer hypo’s, maar vooral ook meer hypers dan gebruikelijk. De diabetesregulatie wordt slechter.

In lipo injecteren handig, maar niet wenselijk

Patiënten vinden injecteren in een lipo vaak comfortabel, want het is minder pijnlijk en injecteert gemakkelijk. Helaas herstellen lipo’s langzaam. Probeer daarom in overleg te gaan met de patiënt en vertel wat de nadelen zijn van injecteren in een lipo. Het is beter om gebruik te maken van het zogenaamde ‘roteren’; dit betekent dat er telkens op een andere plek wordt gespoten en bij iedere injectie een nieuwe naald wordt gebruikt. Een handig hulpmiddel hiervoor is de rotatiekaart deze kunt u ook aan de patiënt meegeven. Laat de patiënt kiezen voor een zittende houding tijdens het injecteren. Bij een grote verdikking kan worden uitgeweken naar een ander lichaamsdeel; van buik naar benen of omgekeerd of eventueel de bil (bovenste -buitenste kwadrant). Let er wel op dat hierdoor de insuline vrij plotseling veel beter kan gaan werken, begin dus met een halve dosering  om vandaar af weer op te titreren. Bekijk en beoordeel iedere drie maanden tijdens het consult de injectieplaatsen.

Lees hier meer over het zorgprogramma diabetes.