Hoe werkt de ‘afslankpil’ Saxenda?

Snel en makkelijk afvallen – dat is de gedachte die veel mensen hebben bij de afslankpil (in werkelijkheid een prik) Saxenda. Het middel is sinds 1 april opgenomen in de basisverzekering en na een artikel in het AD krijgen praktijken er veel vragen over. Hoe werkt Saxenda en voor wie is het geschikt? Lia van den Vorm en Mariska Hoogendam geven een toelichting.

“Saxenda bevat de werkzame stof liraglutide. Deze GLP-1 agonist bewerkstelligt een toename van insuline in het lichaam, vergroot het verzadigingsgevoel en leidt tot een vermindering van de eetlust,” vertelt Lia van der Vorm, Rijnmond Dokters kaderhuisarts HVZ. “De behandeling bestaat uit een dagelijkse subcutane injectie. De gemiddelde gewichtsreductie is ongeveer 5 procent, dit geldt alleen als de medicamenteuze behandeling gecombineerd wordt met een Gecombineerde Leefstijlinterventie – GLI -. Blijft de gewichtsreductie na drie maanden beperkt tot minder dan 5 procent, dan moet de medicamenteuze behandeling gestaakt worden.”

Voorwaarden en artsenverklaring

Om voor vergoeding in aanmerking te komen, geldt een verplichte combinatie met een door het RIVM goedgekeurde GLI. Andere voorwaarden zijn onder andere een extreem verhoogd gezondheidsrisico dat samenhangt met het gewicht; geen DM type 2 en geen indicatie voor een maagverkleining (*). Ook moet er een artsenverklaring ingevuld worden. Lia: “Saxenda is geregistreerd voor de behandeling van obesitas of overgewicht, als aanvulling op dieet en verhoogde lichamelijke activiteit. Als het GLI-traject is afgerond, kan de patiënt wel doorgaan met dit middel. Haken mensen tussendoor af bij de GLI, dan vervalt de vergoeding van Saxenda.”

Bijwerkingen

De behandeling met Saxenda gaat met name de eerste drie maanden gepaard met veel bijwerkingen, met name gastro-intestinaal. Lia: “Het middel werkt alleen als de patiënt echt gemotiveerd is om vanuit de GLI al aanpassingen door te voeren in de leefstijl. Goede voorlichting en motiverende gesprekstechnieken zijn van groot belang om patiënten te motiveren tot deelname aan de GLI en om te voorkomen dat men halverwege afhaakt. De nadruk moet blijven liggen op gezonde leefstijl, niet op gewichtsafname.”

Veel vragen

Centraal zorgcoördinator (CZC) Mariska Hoogendam begeleidt bij Gezondheidscentrum Beverwaard mensen naar een gezondere leefstijl. Als mensen problemen hebben met overgewicht, zorgt zij ervoor dat ze bij de goede leefstijlcoach terechtkomen. Mariska krijgt veel vragen over de werking van Saxenda, van patiënten en huisartsen. “Daarom heb ik een informatieavond georganiseerd in ons gezondheidscentrum, daarbij waren twee huisartsen en een leefstijlcoach aanwezig. Zo kon ik twintig mensen uitleggen wat het middel doet en wie ervoor in aanmerking komt.”

Symptoombestrijding

Mariska: “We starten met voorschrijven van Saxenda bij mensen die ruim een jaar bezig zijn met de GLI. Maar de meeste vragen over Saxenda krijg ik van nieuwe patiënten, ik kijk dan of ze ervoor in aanmerking komen. Mensen zijn vaak wanhopig en vestigen hun hoop op Saxenda. Maar als je stopt met prikken, volgt onherroepelijk gewichtstoename. Net als een maagverkleining is Saxenda alleen symtoombestrijding. Je moet eerst meedoen met de GLI en dan kan Saxenda een goede toevoeging zijn. Wij vragen patiënten om eerst drie maanden naar de GLI te gaan, om aan te tonen dat ze echt gemotiveerd zijn om hun leefstijl aan te passen. Sommige mensen willen dat niet. Dan kunnen we Saxenda niet voorschrijven.”

Meer dan afvallen

Maar ook als je je leefstijl aanpast, is Saxenda niet altijd een oplossing. Mariska: “Sommigen vallen er enorm vanaf, maar bij een kwart van de mensen werkt Saxenda niet. De bijwerkingen kunnen best heftig zijn. Van de mensen die bij de informatiebijeenkomst waren, zei het overgrote deel uiteindelijk dat ze liever alleen blijven doorgaan met de GLI. Die gaat immers om meer dan alleen eten, er wordt bijvoorbeeld ook ingegaan op hoe je met stress omgaat. Daar helpt een prik niet bij.”

Zo beaamt Lia: “Het allerbelangrijkste blijft toch gezond leven, meer bewegen, gezond eten, niet roken, voldoende slapen en proberen stress te vermijden.”

(*) Meer weten over indicatiestelling van Saxenda, kosten plus wetenschappelijke onderbouwing van het middel? Lees hier de artikelen die Lia van den Vorm en Ferdinand van der Does geschreven hebben. Informatie over de GLI treft u hier.