Samen werken aan een stevige start voor ieder kind

Met het programma Stevige Start zet gemeente Rotterdam zich door middel van verschillende initiatieven in om alle kinderen een goede start te bieden. Een belangrijk onderdeel is de ondersteuning van zwangere vrouwen in kwetsbare omstandigheden. “Hierbij is de samenwerking tussen zorgprofessionals van groot belang,” stelt programmamanager Annemarie Wulffraat. Een taak voor de wijkmanagers van Rijnmond Dokters om dit zorgnetwerk in kaart te brengen en huisartsen op de hoogte te brengen, zodat snel passende zorg kan worden geboden. 

In Rotterdam is een kansrijke start niet voor elk kind vanzelfsprekend. In de periode 2000-2008 lag de babysterfte met een gemiddelde van 11,6 per 1000 geboortes zelfs aanzienlijk hoger dan in andere Nederlandse steden. Slechte omstandigheden van de ouders zoals armoede, stress en andere sociale problemen spelen hierbij een grote rol. Het programma Stevige Start is opgezet om een verbinding te maken tussen het medische en sociale domein en de ondersteuning van ouders te verbeteren. Niet alleen na de geboorte, maar ook al tijdens de zwangerschap en zelfs daarvoor. Denk bijvoorbeeld aan coaching vanuit Moeders van Rotterdam, of aan het zwangerschapsgesprek en preventieve ondersteuning vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin.

“Erg belangrijk”, zegt Annemarie, “want uit onderzoek is gebleken dat de periode van zelfs voor de conceptie, de zwangerschap en de eerste vier jaar cruciaal zijn voor de toekomst van het kind. Als de omstandigheden van de ouders niet goed zijn, heeft dat – zowel fysiek als mentaal – direct invloed op de ontwikkeling van het kind. Dit leidt tot problemen die het kind zijn hele leven met zich zal meedragen.”

Een breed zorgnetwerk in de buurt

Naast het bieden van de juiste zorg staat ook het creëren en onderhouden van een zorgnetwerk centraal, zodat de zwangere er nooit alleen voor komt te staan. De wijkmanagers van Rijnmond Dokters kunnen hierin een belangrijke rol spelen. Martine Uil, huisarts en medisch directeur: “Het is belangrijk om goede, korte lijnen te hebben in de wijk om zo andere zorgverleners in de startblokken te krijgen.” De wijkmanagers leggen contact met zorgverleners in de buurt, bijvoorbeeld via de coalitie Stevige Start, om zo precies in kaart te brengen waar in de buurt welke zorg kan worden aangeboden.

Ook is het de taak van de wijkmanagers om de huisarts over de mogelijkheden van dit programma in de wijk te informeren. Martine: “Ik was zelf werkzaam in een huisartsenpraktijk in een achterstandswijk, maar kende het programma niet. En dat terwijl ik soms wel eens over een kwetsbare zwangere dacht: “als dat maar goed gaat”, maar vervolgens niet wist hoe ik een vervolg kon geven aan deze zorg.” Als de huisarts van het programma af weet, kan de patiënt direct worden doorverwezen naar passende zorgverlening.

Sneller doorsturen naar passende zorg

Voor huisartsen is het programma een win-winsituatie. Annemarie: “In het belang van het kind en de zwangere kan de huisarts snel aan de bel trekken bij het signaleren van problemen. Daarnaast kan de huisarts zich door de snelle doorverwijzing vooral op de medische in plaats van sociale zorg richten.” Ook huisartsen buiten Rotterdam kunnen baat hebben bij een programma als Stevige Start. Niet voor niets is in navolging hiervan het landelijke actieprogramma Kansrijke Start opgezet en zijn ook regiogemeenten hiermee gestart. Bij Rijnmond Dokters staan daarom alle wijkmanagers, binnen en buiten Rotterdam, klaar om aan de slag te gaan. 

Martine: “Een van de belangrijkste dingen die we doen is huisartsen ondersteunen, zorgen dat zij met minder inspanningen goede zorg kunnen verlenen aan hun patiënten. Ik denk dat een programma als Stevige Start daar erg goed aan bijdraagt. Dat huisartsen weten waar ze terecht kunnen als ze zich zorgen maken over een kwetsbare zwangere. Zo wordt, zonder extra inspanning van de huisarts, de patiënt snel geholpen en krijgt het ongeboren kindje betere kansen.”

Een Stevige Start loont

Dat Stevige Start het voor kwetsbare, zwangere vrouwen makkelijker maakt om passende zorg te vinden blijkt, want inmiddels is de babysterfte in Rotterdam al met 36% gedaald. Tegelijkertijd komen er steeds meer initiatieven bij die (aankomende) moeders op weg helpen. Meer weten? Lees hier meer informatie over het programma.

Vragen over de zorgverlening in de buurt? Neem gerust contact op met je wijkmanager. Laat het ook vooral weten als je niet in Rotterdam werkt, maar wel geïnteresseerd bent in een programma als Stevige Start. Samen kunnen we kijken naar de mogelijkheden.