Van chronische naar persoonsgerichte zorg
16 december 2022Digitalisering van de praktijk
16 december 2022De wensen van uw patiënten omtrent hun laatste levensfase overzichtelijk in HIS registreren? Dat kan dankzij het ACP-dashboard in VIPLive. Registratie is een belangrijk issue binnen de pilot ‘ACP in de eerste lijn’. Ook samenwerking rondom ACP-gesprekken en het proactief betrekken van de ouderen staan centraal. “Als zorgverlener denk je vaak ten onrechte ‘dat weten collega’s toch ook?’”
“Een steeds grotere groep kwetsbare ouderen denkt na over de laatste levensjaren en hun zorgwensen daarin. Dat nodigt uit om Advanced Care Planning - ACP - meer bij deze doelgroep in te zetten,” vertelt Maaike Remmerswaal, kaderarts Ouderenzorg i.o. en lid van het Rijnmond Dokters kernteam ACP. “Om het Proactieve Zorgplanningstraject in de eerstelijn een impuls te geven, startte Rijnmond Dokters eind vorig jaar in Rotterdam-Ommoord het pilotproject ‘ACP in de eerstelijn’. De ambitie daarin is om van 60% van de kwetsbare ouderen binnen twee jaar de wensen, keuzes, doelen en voorkeuren van zorg nu en in de toekomst bij de huisarts te hebben geregistreerd.”
Huisarts Maaike Remmerswaal
Misverstand
In het ACP-project staat het leren gebruiken van uitkomstinformatie voor Samen Beslissen centraal. Met registratie wordt bereikt dat familie en zorgprofessionals beter kunnen anticiperen op de zorgwensen van de kwetsbare ouderen. Daartoe is een nauwere samenwerking tussen de verschillende organisaties in de wijk onmisbaar. “In de eerstelijn delen we de verantwoordelijkheid om mensen goed voor te lichten over én waar mogelijk te ondersteunen in proactieve zorgplanning,” zegt Laura Dammeijer, wijkverpleegkundige bij Laurens Thuiszorg. “Ieder heeft daarbij een eigen insteek: de huisarts meer medisch en de thuiszorg eerder vanuit zingeving en zelfredzaamheid.
In ons eerste gesprek met een cliënt vragen wij bijvoorbeeld wat voor hem of haar een betekenisvol leven inhoudt en welke steun iemand nodig heeft om langer thuis te kunnen blijven wonen. Tijdens de dagelijkse zorg hoort onze wijkverpleging nog veel meer. Omdat de eindverantwoordelijkheid rondom ACP bij de huisarts ligt, denkt men automatisch ‘dat zal die cliënt toch ook wel tegen de huisarts vertellen?’ In onze teamgesprekken over de pilot heb ik die misconceptie bij collega’s kunnen wegnemen: als zorgverlener heb je daarin ook een rol. De pilot helpt daarbij.”
Geen polonaise
Om de onderlinge samenwerking rondom ACP te stimuleren, biedt het ACP-project waardevolle ondersteuning met bijeenkomsten, scholing en voorlichting naar patiënten, cliënten en zorgverleners. “We merken dat, naast ons handelen, gesprekken over zingeving steeds belangrijker worden,” concludeert Laura. “En niet altijd is duidelijk wat iemand bedoelt. Als iemand bijvoorbeeld zegt: ‘ik wil in mijn laatste levensfase geen polonaise aan mijn lijf’, wat houdt dat dan in? Vanuit het ACP-project krijgt ons zorgpersoneel via scholing in gespreksvoering handvatten om het gesprek aan te gaan en te herkennen wat een cliënt zegt. Daarnaast biedt het project huisartsen een proactief zorgplanningsformulier, dat ik in vereenvoudigde vertaling in ons systeem heb gezet zodat iedereen het kan invullen.
De eindverantwoordelijkheid van het samen beslissen en registreren van proactieve zorgplanning ligt natuurlijk bij de huisarts. Als ik hoor dat een cliënt een ACP-gesprek met de huisarts wenst, dan bel ik via de intercollegiale lijn met de betreffende huisartspraktijk. Ik geef het signaal af, zonder op de inhoud in te gaan. De assistente kan dan in HIS noteren dat een ACP-gesprek wenselijk is. Sinds de start van de pilot heb ik dat twee keer gedaan, dat heeft inmiddels geleid tot één ACP-gesprek tussen huisarts en patiënt.”
ACP-dashboard
Maaike: “Om alle wensen van en afspraken met de patiënt te documenteren en inzichtelijk te maken, is VIPLive uitgebreid met het ACP-dashboard, ontwikkeld conform het landelijk gebruikte formulier ‘uniform vastleggen proactieve zorgplanning’. Hiermee leg je als huisarts de specifieke ACP-wensen van een patiënt vast in je HIS en in het ketenzorg informatiesysteem. Omdat er ook op de Huisartsenposten gewerkt wordt met VIPLive, is de informatie daar direct beschikbaar en kunnen dienstdoende huisartsen in een acute situatie gerichter handelen conform de wensen van een onbekende patiënt.”
‘In de stenen geschreven’
Een praktijkvoorbeeld onderstreept de kracht van het ACP-project. Laura: “Tijdens een gesprek merkte één van onze verzorgenden dat een cliënt aarzelde om zijn wensen met de huisarts te bespreken. Zo van ‘als het in de stenen geschreven staat, kan ik er niks meer aan veranderen’. Door die angst bespreekbaar te maken, kon worden uitgelegd dat de cliënt altijd de regie in handen houdt. Waarop de cliënt alsnog besloot om met de huisarts te gaan praten.”
Dankzij duidelijke samenwerkingsafspraken kunnen dergelijke signalen goed worden opgepakt en wordt aan de wens van de patiënt voldaan. Maaike tot slot: “Meer aandacht voor proactieve zorgplanning kost tijd, maar resulteert in een betere kwaliteit van zorg. Registratie en samenwerking vormen hierbij een onmiskenbare meerwaarde.”
Gebruikersinformatie VIPLive
Onderstaande links verwijzen naar twee informatieve filmpjes over het ACP in VIPLive:
Samenwerking
Het stimuleringsproject ‘ACP in de eerste lijn’ is een initiatief van Rijnmond Dokters in samenwerking met Laurens Thuiszorg, GENERO, Samergo, Topicus en het Zilveren Kruis. Het project is uitgerold in zeven Rotterdamse wijken en loopt tot en met augustus 2023, waarna het doorvloeit in het programma Ouderenzorg.
Contact
Ook actief/actiever voor de kwetsbare ouderen in uw praktijk aan de slag met ACP? Stuur een mail naar [email protected]