Passende zorg en ondersteuning voor cliënten met een taalontwikkelingsstoornis

Door deze samenwerking kunnen huisartsen die zijn aangesloten bij Rijnmond Dokters nu direct contact opnemen met Auris voor consultatie. De Audiologische Centra van Auris zijn gespecialiseerd in onderzoek, diagnostiek, revalidatie, begeleiding en behandeling. Het doel van Auris is om cliënten en leerlingen met spraak-, taal- en gehoorproblemen zo goed mogelijk te laten participeren in de samenleving. Om hier meer over te weten te komen, spraken we met klinisch fysicus audioloog dr. Bas Franck, medisch manager en hoofdbehandelaar bij de audiologische centra van Auris.

‘Hoe eerder je erbij bent, hoe beter je kinderen met een TOS kunt helpen’
Kinderen met een TOS hebben onverklaarbare neurobiologische stoornissen in het spraak- en taalgebied in het brein. “Het is een aandoening waardoor de taalverwerking in de hersenen anders verloopt,” vertelt Franck. “Het is een blijvende stoornis die geen verband houdt met factoren als gehoorproblemen, verminderd taalaanbod of intelligentie. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter je kinderen met een TOS kunt helpen.”

Cliënten kunnen bij Auris worden aangemeld door de huisarts, KNO- of jeugdarts,” vertelt Franck. “Wij doen altijd eerst een gehooronderzoek. Cliënten met gehoorproblematiek verwijzen we direct door naar de audioloog binnen Auris. Bij spraak of taal is het wat ingewikkelder. Dan bepalen we op basis van een intake de vervolgstappen.”

Psychologisch onderzoek
Hoe dit onderzoek eruitziet is afhankelijk van de leeftijd, vertelt Franck. “Bij psychologisch onderzoek voor kinderen werken we bijvoorbeeld met puzzeltjes om de algemene ontwikkeling te onderzoeken. Het logopedisch onderzoek daarnaast gaat over taaluitingen en -begrip. Er wordt altijd via vast materiaal getest. Op basis van de scores die hieruit komen, in combinatie met observaties en anamneses, wordt bepaald of, en zo ja, welke zorg nodig is.”

‘In de spraakpoli komen kinderen echt verder’
Auris heeft op zes locaties in Nederland een Spraakpoli. De Spraakpoli helpt eerstelijns logopedisten verder bij de behandeling van een kind. “Kinderen die bij de Spraakpoli terechtkomen hebben een TOS waarbij vooral de spraak enorm wordt belemmerd,” legt Franck uit. “Hier lopen ze een kort traject door van zes behandelingen. Daarmee krijgen zij direct zorg. We kijken met welke methoden de spraakontwikkeling verbetert. Daarmee kan de eerstelijns logopedist weer verder.”

De resultaten van de Spraakpoli overtreffen alle verwachtingen. “De verwijzend logopedisten zijn ontzettend blij met deze aanpak,” voegt Franck toe. “Het geeft ze meer tijd om de problematiek te onderzoeken. En de kinderen komen echt verder met de handvatten die ze krijgen, terwijl ze daarvoor echt vastliepen. Ik had niet verwacht dat het zo’n succes zou worden!”

Ondersteuning in het onderwijs
In het onderwijs biedt Auris onder andere sociaal-emotionele therapie aan: krachttraining. Franck: “Krachttraining is specifiek voor kinderen in de bovenbouw van het reguliere onderwijs met taal- of gehoorproblemen die sociaal-emotioneel vastlopen. We zien namelijk dat als kinderen zich niet goed kunnen uiten, ze worden ondergesneeuwd op het reguliere onderwijs. Met passende therapie kunnen kinderen die zich terugtrekken kunnen extra worden ondersteund.”

Daarnaast biedt Auris in het onderwijs op verzoek consultatie en advies. Hierbij wordt meegekeken in de klas of bij een peuterspeelzaal. “We kijken naar welke problemen een rol spelen en wat de school of kinderopvang kan doen om het kind tegemoet te komen,” legt Franck uit. “Op basis daarvan maken we een adviesrapport. Hierin staat bijvoorbeeld een advies voor (intensivering) van logopedie, een verwijzing naar een audiologisch centrum of handvatten voor hoe om te gaan met de problematiek van het kind. En als dat onvoldoende blijkt, kunnen we bij het audiologisch centrum verder onderzoek doen naar wat het kind nodig heeft om zich goed verder te kunnen ontwikkelen.”

Efficiënt verwijzen met het meekijkconsult
De huisarts kan ook bij Auris terecht voor een meekijkconsult (MKC). Zij kunnen dr. Franck benaderen met vragen op het gebied van audiologie en de daaraan gerelateerde KNO-problematiek via VIPLive. “Wij kunnen met name helpen bij triagevragen”, licht Franck toe. “Daarbij bepalen we of een cliënt het best geholpen kan worden bij Auris of bij een andere instantie. Bijvoorbeeld een audicien of een KNO-arts. Het uitgangspunt bij kinderen is meestal ‘mijn kind spreekt niet’. Hierbij moeten we op zoek gaan naar de oorzaak. Bij volwassenen en ouderen komt gehoorverlies vaker voor. Daarbij is het meer de vraag of zij geholpen zijn met audiologische zorg, of dat er een andere oplossing passender is. Bijvoorbeeld een gehoortoestel. Daarvoor verwijzen we door naar de audicien.”

Een MKC is het meest efficiënt wanneer de klinisch fysicus relevante informatie ontvangt vanuit de huisarts. Franck: “Het is voor ons ook belangrijk om op de hoogte te zijn van bijzonderheden. Bijvoorbeeld over motoriek of een verstandelijke beperking. Op basis van deze gegevens  kunnen wij vervolgens een advies uitbrengen.” Het MKC maakt het mogelijk om cliënten in één keer naar de juiste instantie te verwijzen. “Zo zorgen we er samen voor dat de wachttijden niet onnodig lang worden, en we cliënten de juiste zorg kunnen bieden.”