Meedenkconsult over hand- en polsklachten via VIPLive

Hand- en polsklachten: het is een onderwerp waarover kaderhuisarts Bewegingsapparaat Patrick Krastman al een poos meer te weten wilde komen. Omdat hij wel van een uitdaging houdt, besloot hij om in dit aandachtsgebied te promoveren. Met succes: op 24 mei 2024 verdedigde hij aan het Erasmus MC zijn proefschrift ‘Hand- en polsklachten in de eerstelijnszorg.’

“Het bewegingsapparaat krijgt relatief weinig aandacht tijdens het geneeskunde onderwijs. Het ís ook een lastig aandachtsgebied: een gewricht staat immers niet op zichzelf. Zeker bij de hand en pols geldt bovendien dat er in een klein gebied veel gewrichtjes zitten en dat er veel aandoeningen mogelijk zijn. De NHG richtlijn Hand- en polsklachten vormt weliswaar een redelijk uitgebreide basis, maar desondanks wordt het diagnosticeren en behandelen van hand- en polsklachten in de eerstelijn vaak als lastig ervaren. Oorzaken zouden kunnen zijn dat het huisartsen ontbreekt aan hulpmiddelen, kennis of vaardigheden in het diagnostisch proces.”

Weinig vertrouwd
“Daarbij komt dat de diagnostische testen van hand- en polsklachten in de eerstelijn niet zijn onderzocht, zoals mijn proefschrift aantoont. Daarnaast is van heel veel aandoeningen onbekend hoe vaak ze in de eerstelijn voorkomen. De triggervinger, breuken aan hand en vingers en de malletvinger worden dikwijls gezien, maar polsbreuken en peesletsel in de pols komen minder vaak voor. Veel huisartsen zijn dus beperkt vertrouwd met dit aandachtsgebied.”

Onmisbare vragen
Om een diagnose te kunnen stellen, lijkt voor huisartsen beeldvorming de aangewezen methode. Patrick adviseert een andere volgorde: “Met een gerichte anamnese en aanvullend lichamelijk onderzoek probeer je tot een waarschijnlijkheidsdiagnose te komen. De volgende vragen worden door experts geadviseerd: ‘is de klacht ontstaan na een ongeval en zo ja, hoe heeft het ongeval plaatsgevonden’, ‘waar geeft u de pijn aan’ en ‘hoe worden de klachten uitgelokt’. Gebruik je beeldvorming in plaats van een uitvoerige anamnese en lichamelijk onderzoek, dan kan dat onterechte zekerheid creëren.”

Behoefte aan advies
“In sommige situaties kan het prettig zijn als een deskundige collega met je meedenkt. Bijvoorbeeld wanneer je twijfelt welke aandoening ten grondslag ligt aan de hand- of polsklacht. Als pijnklachten en functiebeperkingen persisteren of toenemen na ingezet beleid. Wellicht weet je niet precies naar wie je moet verwijzen of met welk (therapeutisch) advies de patiënt het meest gebaat is.

Neem de malletvinger: uit mijn promotieonderzoek blijkt dat huisartsen meer dan 48% van de patiënten met deze aandoening naar de tweedelijn verwijzen. De NHG richtlijn stelt echter dat deze aandoening goed in de eerstelijn behandeld kan worden. Mijn onderzoek concludeert tevens dat de noodzaak van een röntgenfoto heroverwogen zou moeten worden. Dus hoe te handelen?

In zulke situaties denk ik graag mee, dat kan veilig en snel via het meedenkconsult Bewegingsapparaat in VIPLive. Op basis van de anamnese en eventueel bevindingen uit het lichamelijk onderzoek kan ik helpen bij het stellen van de diagnose, meedenken over behandelopties en de sociale kaart met verwijsopties inzichtelijk maken. Zo’n type consult draagt in grote mate bij aan de juiste zorg op de juiste plek. Ervaringen uit den lande tonen aan dat zeker 70% van verwijzingen naar de tweedelijn ermee voorkomen wordt.”

Voor alle vragen over beweegzorg
Tot slot: waarom spreekt Patrick over meedénkconsult en geen meekijkconsult? “Ik zie de patiënt niet, bij het consult maak ik geen gebruik van het lichamelijk onderzoek. Daarom noem ik het liever een meedenkconsult. Zo’n meedenkconsult is trouwens geschikt voor álle vragen over beweegzorg, dus niet alleen over gewrichten en pezen, maar bijvoorbeeld ook over inspanningsgebonden klachten. Schroom dus niet om via VIPLive contact met me op te nemen.”