Rijnmondse zorgverleners bundelen krachten om verwijsproces te verbeteren
15 februari 2024Een POH-S opleiden loont
17 maart 2024“Steeds meer mensen in Nederland redden het niet. Dat is geen kwestie van eigen schuld. Vraag gewoon eens: ‘wat heb je nodig’?”, aldus huisarts en straatarts Michelle van Tongerloo op de website van de stichting Lekker Geven. Deze stichting biedt concrete hulp aan mensen met problemen door gebrek aan geld en gezondheidsproblemen. Als huisarts kunt u patiënten in moeilijke situaties aanmelden.
Toen Michelle van Tongerloo, huisarts in Rotterdam-Zuid, in 2017 als straatarts begon, zag zij voornamelijk ongedocumenteerde dakloze mensen. Later kwamen daar arbeidsmigranten en kwetsbare mensen met gedrags- en verslavingsproblematiek bij. “Zorgelijk is dat ik nu steeds meer ‘gewone’ mensen op mijn spreekuur zie,” vertelt ze. “Met hen is - of was – eigenlijk niet veel aan de hand, behalve dat zij om economische redenen dakloos zijn geworden. Daarvoor is soms niet veel nodig: een scheiding kan al een neerwaartse spiraal in gang zetten. En dan werken beleidsmatige keuzes in ons land niet in je voordeel: zonder psychische problemen of verslavingen word je als ‘zelfredzaam’ bestempeld en kom je niet in aanmerking voor opvang. In Rotterdam zijn inmiddels duizenden mensen ‘bankslapers’: zij overnachten bij vrienden of familie, hebben geen vast adres en zijn dus onverzekerd. Zulke mensen kunnen - onnodig - zorgmijders worden.”
Topje van de ijsberg
Volgens het CBS is het aantal daklozen in 2022 gedaald, maar volgens Michelle geven die cijfers een vertekend beeld. “Het merendeel van de daklozen – zoals bankslapers, de zelfredzamen en ongedocumenteerden - wordt niet meegeteld, evenals mensen onder de 18 en boven 65 jaar. Afgelopen winter hebben wij in Rotterdam 450 daklozen geteld, zij vormen slechts een topje van de ijsberg. Een correcte telling zou duidelijk maken dat de dakloosheid veel groter is en juist toeneemt.”
Praten over geldstress
“Als huisarts zijn we niet opgeleid om met patiënten over geldproblemen te praten, maar steeds meer mensen in Nederland redden het niet. Patiënten durven er uit schaamte vaak zelf niet over te beginnen, terwijl armoedeproblematiek een grote aanjager is van gezondheidsproblemen. Ik kan talloze voorbeelden noemen, zoals de patiënt die bij mij om benzodiazepines kwam vragen. Tijdens het gesprek vroeg ik of ze wakker lag vanwege geldstress. Wat bleek: haar kind had voor school een speciaal type laptop nodig, daarvoor was geen geld. Die stress kon weggenomen worden door voor haar de laptop te betalen. De vrouw verliet zonder slaapmedicatierecept de praktijk.
Ik vertel regelmatig tijdens lezingen over mijn werk en krijg dan dikwijls de vraag: ‘ben je niet bang dat iedereen dan voor geld bij je aanklopt?’. Nou, laat maar komen. Geloof me: ik doe dit al jaren, mensen maken er geen misbruik van.”
Financiële ondersteuning
Om het werk van Michelle en haar collega-straatartsen in Rotterdam te ondersteunen, is de stichting Lekker Geven opgericht. “Op de website van deze stichting kun je als huisarts op een laagdrempelige manier een patiënt aanmelden voor financiële ondersteuning. Dat kan voor diverse doeleinden en op verschillende manieren: eenmalige ondersteuning, begeleiding bij complexere diagnostiek of meedenken over zorgtrajecten. Via crowdfunding heeft de stichting in korte tijd een groot verschil kunnen maken voor mensen in nood. De diverse succesverhalen op de site vormen daarvan mooie voorbeelden.”
Wat kun je nog meer doen?
Wat kun je als huisarts nog meer doen? Michelle: “Blijf onverzekerden toegang tot je praktijk geven, want alle consulten zijn bij het CAK te declareren; voor ongedocumenteerden kan dit via Het CAK. Ondersteun het werk van de straatdokters, bied in de eigen praktijk pro bono zorg aan een aantal dakloze patiënten. Het helpt als je de sociale kaart van je wijk kent, zodat je weet welke formele en informele hulp je kunt inschakelen. Of bied een consult aan bij de straatdokters, er zijn spreekuren verspreid over Rotterdam. Intercollegiaal overleg met straatdokters over een patiënt is altijd mogelijk, bijvoorbeeld voor informatie om een onverzekerde weer verzekerd te krijgen. Niemand vraagt uit zichzelf om geld. Vraag daarom gewoon ook eens: ‘wat heb je nodig?' en kijk op de website van Lekker Geven.”
Lekkergeven.nl
Op de website van Lekker Geven vindt u informatie, antwoord op veelgestelde vragen én inspirerende verhalen van mensen die dankzij Lekker Geven geholpen zijn. Op de site staat tevens een lijst van organisaties die nog meer kunnen helpen.
Casus aanmelden? Stuur een mailtje naar [email protected] en geef aan tot welke doelgroep de casus behoort. Kijk hier voor meer informatie.